Het afsluiten van een basisverzekering is op grond van de Zorgverzekeringswet (Zvw) verplicht voor iedereen die ook is verzekerd voor de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Iemand is verzekerd voor de AWBZ als:

• Diegene Nederlands ingezetene is (als hij/zij rechtmatig in Nederland woont) en/of;
• Diegene niet-ingezetene is, maar in Nederland wel loonbelasting afdraagt

Uitzonderingen
Er zijn echter wel meerdere uitzonderingen op deze regel. Deze uitzonderingen staan beschreven in de beperkingen van de kring der verzekerden (Koninklijk Besluit 746). De volgende personen zijn wel verplicht om een basisverzekering in Nederland af te sluiten:

• Personen die werkzaamheden in Nederland slechts tijdelijk stopzetten
• Nederlandse ambtenaren die in het buitenland werkzaam zijn
• Gezinsleden van ambtenaren die in het buitenland werkzaam zijn. Voorwaarde is dat de gezinsleden zelf niet werken in het buitenland.
• Werknemers in het buitenland, in dienst zijn van een Nederlandse werkgever die rijden, vliegen of varen als beroep.
• Gezinsleden van Nederlandse werknemers op een boot
• Studenten of stagiaires, jonger dan 30 jaar, die tijdelijk in het buitenland verblijven in verband met hun studie en daarbij niet werken in het land waar zij verblijven.
• Vreemdelingen die: (a) in Nederland verblijven en afwachten op een besluit van voortgezette toelating, (b) rechtmatig verblijf houden in Nederland en/of (c) een verblijfsvergunning hebben voor bepaalde tijd
• Buitenlanders die in het buitenland (of Nederland) wonen en in Nederland werken en/of winst genieten

Er zijn echter nog twee groepen die niet verplicht zijn om een basisverzekering af te sluiten:

• Mensen die in actieve militaire dienst zijn
• Personen die, vanwege geloofs- of levensovertuiging een aantoonbaar bezwaar tegen het hebben van een verzekering. Voor deze groep gelden speciale regels

Als je verplicht bent om een basisverzekering af te sluiten, kun je zelf een zorgverzekering kiezen bij een gewenste zorgverzekeraar. De verplichting om een basis zorgverzekering te hebben brengt ook een verplichting voor de zorgverzekeraar mee, en dat is de acceptatieplicht. Een zorgverzekeraar mag dus niemand weigeren voor de basisverzekering op basis van hun geslacht, leeftijd of gezondheid. Deze acceptatieplicht geldt niet voor aanvullende verzekeringen.

Basispakket bij iedere verzekeraar hetzelfde
Als je voor het eerst een basis zorgverzekering gaat afsluiten, dan is het niet nodig om vergoedingen te vergelijken. De basisverzekering dekt namelijk alle verstrekkingen die zijn genoemd in het basispakket. Deze is qua dekking bij iedere zorgverzekeraar gelijk gesteld. Echter, de kosten voor de basisverzekering kunnen wel fors verschillen per zorgverzekeraar. In sommige gevallen kan er zelfs 10 tot 20 euro verschil kan zitten tussen de bedragen van de maandpremies van verschillende zorgverzekeraars. Het kan dus verstandig zijn de premies met elkaar te vergelijken, om te voorkomen dat je teveel betaalt. Het prijs verschil zit hem met name in het type polis en de zorgkeuze die daar bij hoort.

Aanvullende verzekering
Wil je ook een aanvullende verzekering? Dan is het goed te weten dat je niet verplicht bent deze af te sluiten bij dezelfde zorgverzekeraar als waar jij je basis zorgverzekering hebt afgesloten. Als de basis zorgverzekering bij zorgverzekeraar A voor jou het goedkoopst is en de gewenste aanvullende verzekering voor jou het meest aantrekkelijk is bij zorgverzekeraar B, dan is het toegestaan je basis zorgverzekering af te sluiten bij zorgverzekeraar A en je aanvullende zorgverzekering bij zorgverzekeraar B. Basispakket bij iedere verzekeraar hetzelfde

Als je voor het eerst een basis zorgverzekering gaat afsluiten, dan is het niet nodig om vergoedingen te vergelijken. De basisverzekering dekt namelijk alle verstrekkingen die zijn genoemd in het basispakket. Deze is qua dekking bij iedere zorgverzekeraar gelijk gesteld. Echter, de kosten voor de basisverzekering kunnen wel fors verschillen per zorgverzekeraar. In sommige gevallen kan er zelfs 10 tot 20 euro verschil kan zitten tussen de bedragen van de maandpremies van verschillende zorgverzekeraars. Het kan dus verstandig zijn de premies met elkaar te vergelijken, om te voorkomen dat je teveel betaalt. Het prijs verschil zit hem met name in het type polis en de zorgkeuze die daar bij hoort.

Aanvullende verzekering

Wil je ook een aanvullende verzekering? Dan is het goed te weten dat je niet verplicht bent deze af te sluiten bij dezelfde zorgverzekeraar als waar jij je basis zorgverzekering hebt afgesloten. Als de basis zorgverzekering bij zorgverzekeraar A voor jou het goedkoopst is en de gewenste aanvullende verzekering voor jou het meest aantrekkelijk is bij zorgverzekeraar B, dan is het toegestaan je basis zorgverzekering af te sluiten bij zorgverzekeraar A en je aanvullende zorgverzekering bij zorgverzekeraar B.

De Nederlandse basisverzekering is een verplichte zorgverzekering waarbij de verzekerde recht heeft op de dekking van het basispakket. Dit is een door de overheid samengesteld pakket met wettelijke vergoedingen voor allerlei zorgvormen. De wet die verantwoordelijk is voor de inhoud van het basispakket heet: Zorgverzekeringswet (Zvw).

Ieder jaar opnieuw verandert de inhoud van het basispakket. Op Vastelastenadvies.nl vind je een overzicht van de actuele wijzigingen en nieuwe vergoedingen binnen het basispakket. Met de basisverzekering hebben verzekerden recht op de volgende dekkingen vanuit het basispakket:

Let op: voor sommige vergoedingen geldt een eigen bijdrage of eigen risico. Ook het soort polis kan invloed hebben op de mate van vergoeding.

Anticonceptie (tot 21 jaar)

• Diverse anticonceptiemiddelen worden vanuit het basispakket vergoed, zoals de anticonceptiepil en het spiraaltje. Voor sommige middelen geldt een eigen bijdrage.

Audiologische zorg

• Onderzoek naar de functie van het gehoor en advies bij de keuze van een gehoorapparaat.

Buitenlandzorg

• Spoedeisende zorg in het buitenland bij tijdelijk verblijf. Vergoeding vindt plaats op basis van Nederlandse marktconforme tarieven. Medische kosten die voortkomen uit risicovolle activiteiten (zoals wintersport) niet altijd volledig vergoed door de basisverzekering.
• Niet spoedeisende zorg (normaliter alleen na toestemming).

Dieetadvies

• 3 uur voorlichting met een medisch doel.
• Dieetpreparaten (na toestemming).

Erfelijkheidsonderzoek

• Onderzoek naar erfelijke afwijkingen

Ergotherapie

• Ergotherapie: maximaal 10 uur per jaar

Fysiotherapie

• Fysio- en oefentherapie voor bepaalde chronische aandoeningen tot 18 jaar (na toestemming).
• Fysio- en oefentherapie voor bepaalde chronische aandoeningen vanaf 18 jaar: vergoeding vanaf de 21e behandeling (na toestemming).
• Niet-chronische aandoeningen tot 18 jaar: vergoeding van 18 behandelingen.
• Bekkenfysiotherapie bij urine-incontinentie vanaf 18 jaar: vergoeding van de eerste 9 behandelingen.

Geneesmiddelen

• Geneesmiddelen volgens de bestaande vergoedingslimieten (er kan een eigen bijdrage van toepassing zijn).

Huisarts

• Bezoeken, consulten en behandelingen bij de huisarts.

Hulpmiddelen

• Diverse hulp- en verbandmiddelen worden vergoed. Voor meerdere hulpmiddelen geldt een eigen bijdrage. Voor kinderen onder 18 jaar is de eigen bijdrage voor hoortoestellen niet meer van toepassing.

Ketenzorg

Zorgprogramma’s binnen de ketenzorg voor diabetes type 2 patiënten, COPD en cardiovasculair risicomanagement.

Kraamzorg

• Kraamzorg thuis: max. 10 dagen bij een eigen bijdrage van 4,15 euro per uur (2015).
• Kraamzorg in het ziekenhuis/geboortecentrum zonder medische noodzaak: max. 10 dagen bij een eigen bijdrage van 33 euro per dag.
• Kraamzorg in een ziekenhuis/geboortecentrum met medische noodzaak.

Logopedie

• Hulp bij spraakfunctie- en vermogen.

Plastische chirurgie

• Plastische- of reconstructieve chirurgie wordt vergoed bij bepaalde medische indicaties.

Psychologische zorg

• Basis en specialistische Geestelijke Gezondheidzorg (GGZ).

Revalidatie

• Geriatrische revalidatie van maximaal zes maanden, de Quick scan en oncologische revalidatie.

Stoppen met roken programma

• Jaarlijkse vergoeding van het stoppen-met-roken programma.

Specialistische zorg in het ziekenhuizen

• Consulten, behandelingen en operaties in het ziekenhuis of kliniek die vallen onder medisch specialistische zorg. Er geldt een medische noodzaak met bijbehorende verwijzing van een (huis)arts. Per 2016 valt de sportarts onder medisch specialistische zorg.

Tandheelkundige zorg

• Mondzorg en orthodontistische zorg in bijzondere gevallen.
• Tandheelkundige zorg tot 18 jaar, met uitzondering van kronen, bruggen en orthodontie.
• Kaakchirurgie in bijzonder gevallen, met uitzondering van implantaten, tandvleesbehandeling en ingewikkelde extracties.
• Kunstgebitten en protheses vanaf 18 jaar.
• Volledig kunstgebit, inclusief technische kosten (eigen bijdrage van 75 procent).
• Implantaten met uitneembaar kunstgebit, inclusief techniekkosten (na toestemming, eigen bijdrage van 125 euro per kaak).

Verloskundige zorg

• Bevalling thuis.
• Bevalling in een ziekenhuis met een medische noodzaak

Voormalige AWBZ-taken

• Persoonlijke verzorging en verpleging
• Behandeling zintuiglijke gehandicapten
• Palliatieve zorg
• Intensieve zorg voor kinderen

Voorwaardelijk toegelaten

• PTED. Dit is een behandeling van het lumbosacraal radiculair syndroom bij lumbale hernia.
  Autologe Vet Transplantatie (AFT) bij borstreconstructie.

Vruchtbaarheidsbehandelingen (IVF)

• 3 pogingen voor in-vitrofertilisatie en overige vruchtbaarheidsbehandelingen voor vrouwen tot 43 jaar.

Ziekenopname en verblijf

• Opname en verblijf in een ziekenhuis, GGZ-instelling of andere instelling (soms pas na toestemming).

Ziekenvervoer

• Vervoer met ambulance of traumahelikopter.
• Ziekenvervoer met eigen vervoer, taxi of openbaar bij bepaalde medische indicaties: 0,31 euro per kilometer voor eigen vervoer (er geldt een eigen bijdrage van € 96 euro per jaar).

Vrijwel iedereen die in Nederland woont en/of werkt is verplicht een basisverzekering (basispolis) af te sluiten bij een zorgverzekeraar. Je kunt dan kiezen uit drie verschillende polissen, namelijk:

• De naturapolis
• De restitutiepolis
• De budgetpolis

Hieronder wordt uitgelegd wat de verschillen en overeenkomsten zijn tussen deze polissen.

Belangrijk: welke polis je ook hebt, voor spoedeisende hulp, bijvoorbeeld bij een ongeval, vervalt het verhaal van gecontracteerde zorg. Je hebt dan in principe altijd recht op volledige vergoeding van de zorgverzekeraar. Ook kun je zelf je huisarts blijven kiezen, ook met een budgetpolis.

Naturapolis
Bij de naturapolis, ofwel een polis met ruime zorgkeuze, krijgt de verzekerde zorg in natura en kan hij/zij terecht bij alle zorgverleners, ziekenhuizen en klinieken waar de zorgverzekeraar een contract mee heeft gesloten. Dit noemt men ook wel ‘gecontracteerde zorgaanbieders’. Bij een naturapolis zijn de meeste ziekenhuizen en zorgaanbieders gecontracteerd. Indien de verzekerde besluit gebruikt te maken van zorg die niet is gecontracteerd, dient er vaak een eigen bijdrage te worden betaald, omdat de zorgverzekeraar vaak maar 75 of 80 procent van het gecontracteerde tarief vergoedt.

Restitutiepolis
Een restitutiepolis is een zorgverzekering waar de nadruk ligt op vrije keuze uit ziekenhuizen en andere zorgverleners. Het gecontracteerde zorgaanbod is doorgaans ook ruimer bij een restitutiepolis.Bij zorg die niet is gecontracteerd betaalt de verzekerde zelf de kosten en stuurt hij/zij de nota aan de zorgverzekeraar. Daarbij wordt 100 procent van het gemiddeld gecontracteerde tarief vergoed. Echter, in enkele gevallen kan ook bij een restitutiepolis een eigen bijdrage worden gevraagd voor niet-gecontracteerde zorg. Hoewel de zorgverzekeraar 100 procent van het gecontracteerde tarief vergoed, kan het zijn dat de kliniek (die niet is gecontracteerd) een hoger tarief hanteert. Daarom moet de verzekerde alsnog een klein deel zelf betalen.

Budgetpolis
Een budgetpolis is in feite een uitgeklede naturapolis. Het aanbod gecontracteerde zorg is minder, omdat er voor planbare zorg, zoals een knie- of heupoperatie slechts uit een selectief aanbod gecontracteerde ziekenhuizen kan worden gekozen. Daarnaast geldt voor niet-gecontracteerde zorg vaak een lagere vergoeding, doorgaans tussen de 50 en 75 procent. Omdat het basispakket voor iedereen hetzelfde is, hebben verzekerden met een budgetpolis toch recht op volledige vergoeding als een behandeling alleen wordt gedaan in een ziekenhuis die niet is gecontracteerd.

Sommige zorgpolissen kennen naast een beperkte zorgkeuze en lagere vergoeding voor niet-gecontracteerde zorg, ook enkele andere beperkende of afwijkende voorwaarden.

Normaliter kun je slechts eenmaal per jaar overstappen naar een andere zorgverzekeraar. Dit kan echter niet het gehele jaar door. Er zijn in feite twee verschillende manieren hoe je kunt wisselen van zorgverzekeraar:

• 1. Opzeggen + Afsluiten – Stap 1: handmatig opzeggen van je zorgverzekering bij je huidige zorgverzekeraar. Dit moet voor 1 januari gedaan zijn. Doe je dit bijvoorbeeld pas op 2 januari, dan is de opzegging niet geldig en zit je in feite weer een jaar vast aan jouw huidige zorgverzekering. Stap 2: nadat de nieuwe zorgverzekering is opgezegd kun je een nieuwe zorgverzekering afsluiten. Dit moet uiterlijk 31 januari geschieden. Op de website van de betreffende zorgverzekeraar kun je altijd meer informatie vinden over het opzeggen van je zorgverzekering. In de meeste gevallen is het nodig je zorgverzekering schriftelijk op te zeggen, maar in enkele gevallen mag dit ook telefonisch of door een online formulier in te vullen.
• 2. Overstappen – Je kunt ook wisselen van zorgverzekeraar door gebruik te maken van de overstapservice. Dit is eenvoudiger dan het handmatig opzeggen en afsluiten, omdat jouw nieuwe zorgverzekeraar de oude zorgverzekering voor je opzegt. Overstappen dient voor 1 januari te gebeuren anders is de overstap niet geldig. Als je overstapt naar een uitgebreid aanvullend pakket waarvoor een medische selectie van toepassing is en je wordt geweigerd. Dan word je oude zorgverzekering alsnog opgezegd. Je hebt dan tot 31 januari de tijd om een andere zorgverzekering af te sluiten.

Normaal gesproken kan iedereen één keer per jaar wisselen van zorgverzekeraar en een nieuwe zorgverzekering afsluiten. Veelal gebeurt dit via het internet waarbij de consument en verzekeraar (aanbieder) elkaar niet zien. Men spreekt dan van een ‘koop op afstand’. In de wet staat dat de verzekerde recht heeft op 14 dagen bedenktijd. Met andere woorden, de verzekerde mag besluiten om de overstap naar een andere zorgverzekeraar/zorgverzekering binnen 14 dagen kosteloos en zonder opgave van reden te annuleren. Eventueel betaalde premies worden teruggestort en de zorgverzekering wordt als ‘niet afgesloten’ beschouwd. Houdt er rekening mee dat deze regel alleen geldt bij ‘koop op afstand’ en niet als de zorgverzekering via een kantoor (van de zorgverzekeraar) is afgesloten.

Hoe kan ik mijn overstap annuleren?
Het is doorgaans mogelijk om op twee manieren de overstap/afsluiten van een nieuwe zorgverzekering ongedaan te maken:

• Door de overeenkomst schriftelijk te ontbinden, bijvoorbeeld via fax of e-mail. Vermeldt dan duidelijk jouw persoons- en klantgegevens en geef aan om welke verzekering(en) het gaat.
• Het is tegenwoordig steeds vaker mogelijk om een overstap telefonisch ongedaan te maken. Neem contact op met de nieuwe verzekeraar en geef aan dat je de overstap/nieuwe verzekering wilt annuleren. Vraag daarna voor de zekerheid om een schriftelijke bevestiging van de opzegging per post of e-mail, zodat je een bewijs hebt van je opzegging.

Als je de nieuwe zorgverzekering of overstap is stopgezet, zorgt de verzekeraar bij wie je hebt geannuleerd ervoor dat je weer bij de oude zorgverzekeraar terechtkomt. Neem voor de zekerheid wel contact op met de ‘oude’ zorgverzekeraar om aan te geven dat de zorgverzekering moet doorlopen.Vervolgens heb je, zolang de overstapperiode voortduurt, eventueel de mogelijkheid om alsnog naar een andere zorgverzekeraar over te stappen.

Bedenktijd verstreken?
Heb je je bedacht over de overstap, maar is de bedenktijd van 14 dagen al verstreken? Dan kun je doorgaans niet meer terug. Je zult dan tot half november moeten wachten om weer over te kunnen stappen naar een andere zorgverzekeraar.

In sommige gevallen is het nodig van huisarts te veranderen wanneer je van zorgverzekeraar verandert. Echter, in de meeste gevallen kun je bij je eigen huisarts blijven. Als je kiest voor een restitutieverzekering, dan heb je altijd de zekerheid dat je bij je eigen huisarts kunt blijven. Als je kiest voor een naturaverzekering, dan bestaat er de mogelijkheid dat je naar een andere huisarts moet overstappen om de kosten voor bezoeken aan de huisarts nog vergoed te krijgen.

Verschil natura en restitutie
De restitutieverzekering is een zorgverzekering waarbij je zelf de vrije keuze hebt voor je zorgaanbieders. Dit betekent dat je de zorgkosten, die binnen je zorgverzekering vallen, altijd vergoed krijgt, ongeacht of je zorgverzekeraar afspraken met de zorgaanbieder heeft. Met de restitutieverzekering heb je dus ook de vrije keuze aan huisartsen en kun je gewoon bij je eigen huisarts blijven. Je krijgt alle huisartskosten vergoed, ook als jouw huisarts geen afspraken met je zorgverzekeraar heeft.

De meeste mensen kiezen toch voor de naturaverzekering, en dan vooral omdat deze voordeliger is. Bij de naturaverzekering heb je niet de volledig vrije keuze uit de diverse zorgaanbieders, maar heb je de keuze uit zorgaanbieders waarmee je zorgverzekeraar afspraken heeft gemaakt. Hierdoor zijn de te vergoeden kosten voor je zorgverzekeraar lager dan wanneer er geen afspraken met de zorgaanbieder zijn. Je krijgt je huisartskosten vergoed wanneer je zorgverzekeraar afspraken heeft met jouw huisarts. Is dit niet het geval, dan komen de kosten van de huisarts voor je eigen rekening en is het de moeite waard te overwegen van huisarts te veranderen. Echter, in de meeste gevallen is dit niet nodig. Alle zorgverzekeraars maken met zoveel mogelijk huisartsen goede afspraken, waardoor het zelden voorkomt dat huisartskosten niet worden vergoed. Voor alle zekerheid kun je altijd bij je huisarts of bij de zorgverzekeraar vragen of er afspraken onderling zijn.

Omdat de looptijd van een basisverzekering één jaar is, kan men tegen het einde van het jaar, uiterlijk 31 december, de zorgverzekering opzeggen. In dat geval heeft men tot 1 februari de tijd om een nieuwe zorgverzekering af te sluiten. Het is echter gemakkelijker om tegen het einde van het jaar, wanneer de nieuwe premies bekend zijn, een nieuwe zorgverzekering af te sluiten en over te stappen. Door de overstapservice, die zorgverzekeraars hanteren, wordt de oude zorgverzekering per 1 januari opgezegd en gaat de nieuwe zorgverzekering op diezelfde datum in.

Voor de aanvullende zorgverzekering geldt doorgaans ook de bovenstaande procedure, waardoor opzegging ook per 1 januari kan geschieden. Dit is echter geen regel waar alle zorgverzekeraars zich aan hoeven houden. Sommige zorgverzekeraars kiezen er bijvoorbeeld voor om aanvullende modules te gebruiken die maandelijks opzegbaar zijn.

Wanneer kan ik tussentijds opzeggen?
Het opzeggen van je zorgverzekering gedurende de loop van het jaar (tussentijdse opzegging) is in de meeste gevallen niet mogelijk. Er zijn een aantal situaties waarin het wel mogelijk is de huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe af te sluiten.

Voordat er wordt uitgelegd welke groepen een zorgverzekering tussentijds mogen opzeggen, is het eerst belangrijk om twee begrippen kort uit te leggen:

• De verzekerde: de persoon die is verzekerd tegen ziektekosten. Hij/zij kan, indien gewenst, in de meeste gevallen zelf verzekeringsnemer worden. De verzekerde moet dan wel 18 jaar of ouder en handelingsbekwaam zijn.
• De verzekeringnemer: de persoon die met de zorgverzekeraar een overeenkomst is aangegaan om zichzelf en/of anderen te verzekeren tegen ziektekosten. Een verzekeringnemer hoeft zelf dus geen verzekerde te zijn.

In de volgende situaties is een tussentijdse opzegging van de zorgverzekering mogelijk:

18 jaar

Bij een verzekerde die 18 jaar wordt, bestaat de mogelijkheid om zelf verzekeringnemer te worden, namelijk als:

• De 18-jarige zelf verzekeringnemer wilt worden. Er kan dan gebruik worden gemaakt van de overstapservice waarbij de oude zorgverzekering door de nieuwe zorgverzekeraar wordt stopgezet.
• De polis wordt door de ouders of verzorgers (de verzekeringnemer) beëindigd. De 18-jarige heeft dan één maand om een zelf een zorgverzekering af te sluiten.

Het is niet verplicht om als 18-jarige zelf verzekeringnemer te worden. Als de 18-jarige en ouders/verzorgers de zorgverzekering willen laten doorlopen dan kan dat. Er hoeft dan niets te gebeuren.

Overstap naar ander werkgeverscollectief
Als iemand van baan wisselt en gebruik kan maken van een nieuwe werkgeverscollectiviteit (korting op de zorgpremie) dan mag hij/zij daaraan deelnemen, ook als dit betekent dat de oude zorgverzekering wordt opgezegd. Voorwaarde is wel dat de verzekerde voorheen ook al gebruik maakte van een werkgeverscollectief. Een reguliere individuele polis kan men dus niet tussentijds opzeggen als iemand een nieuwe baan heeft waarbij hij/zij gebruik kan maken van een collectiviteitskorting.

Echtscheiding
In het geval van een echtscheiding of bij het ontbinden van een geregistreerd partnerschap heeft de verzekeringnemer het recht om de zorgverzekering van de ex-partner en eventuele kinderen op te zeggen. De zorgverzekeraar zal de verzekerden laten weten dat zij zelf een verzekering moeten afsluiten. De zorgverzekering van de verzekeringnemer zelf blijft gewoon doorlopen en mag niet worden opgezegd.

Aanpassing polisvoorwaarden of premie
Als de zorgverzekeraar gedurende het jaar aanpassingen maakt aan de premie of polisvoorwaarden en de aanpassingen zijn in het nadeel van de verzekerde, dan mag de polis tussentijds worden opgezegd. In dat geval wordt de zorgverzekering per ingangsdatum van de wijziging stopgezet.

De zorgverzekeraar is overigens verplicht om de verzekerde te informeren over de wijzigingen die plaats gaan vinden en hem/haar te wijzen op het feit dat de zorgverzekering mag worden opgezegd. In de praktijk komt het echter niet vaak voor dat zorgverzekeraars gedurende het jaar wijzigingen doorvoeren. Meestal worden de wijzigingen per 1 januari van het nieuwe jaar doorgevoerd.

Belangrijk: mocht de overheid een wijziging doorvoeren, zoals een aanpassing van het eigen risico of een wijziging in het basispakket, dan geldt dit niet als een geldige reden voor een tussentijdse opzegging.

Premieachterstand
Verzekeringsnemers met een premieachterstand mogen niet overstappen naar een andere zorgverzekering of hun zorgverzekering tussentijds opzeggen.

Het is bij wet vastgelegd dat verzekeraars iedereen moeten accepteren voor de basis zorgverzekering. Voor aanvullende zorg ligt dit echter anders. Zorgverzekeraars mogen dan een zogenaamde acceptatieprocedure hanteren waarin wordt besloten of een verzekerde wel of geen aanvullende polis mag afsluiten. Dit gebeurt meestal aan de hand van een aantal persoonlijke vragen over je zorgverleden en je huidige gezondheid, ofwel een medische selectie. Soms is er ook een verklaring nodig van de (tand)arts of specialist.

Waarom hanteren zorgverzekeraars een medische selectie?
Een verzekering is bedoeld om onverwachte kosten te dekken. Hetzelfde geldt voor een aanvullende zorgverzekering. Het risico op onverwacht zorgkosten wordt dan door de zorgverzekeraar gedekt in ruil voor een maandelijkse premie. Als het risico van de verzekerde echter te groot is, met andere woorden, als er (te) veel ‘verwachte’ zorgkosten zijn, zal de zorgverzekeraar vaak besluiten om iemand te weigeren voor het desbetreffende aanvullende pakket.

Een voorbeeld: Anne wil volgend jaar een beugel laten zetten en wil daarom een aanvullende zorgverzekering afsluiten met een ruime vergoeding voor orthodontistische zorg (1000 euro per jaar). De zorgverzekeraar van haar keuze hanteert echter een medische acceptatieprocedure. Aan de hand van een aantal vragen over Anne’s gezondheid en een verklaring van de tandarts ziet de zorgverzekeraar geen reden om Anne te accepteren, omdat het zetten van een beugel als hoge ‘verwachte’ kosten wordt geclassificeerd.

Dergelijke acceptatieprocedures zijn vooral van toepassing bij de duurdere aanvullende pakketten (en dus ruimere vergoedingen). Wil je voorkomen dat je geweigerd wordt? Sluit dan tijdig een aanvullende zorgverzekering af zonder dat er in de nabije toekomst sprake is van ‘verwachte’ zorgkosten. Dan heeft de zorgverzekeraar geen reden om je te weigeren. Een andere optie is om te kiezen voor een zorgverzekeraar die geen medische acceptatie hanteert. Let er wel op dat er dan soms een wachttijd voor het aanvullende pakket van toepassing is.

De zorgtoeslag is door de belastingdienst in het leven geroepen om de verplichte basisverzekering voor iedere Nederlander betaalbaar te houden. Veel mensen hebben hier recht op. Het bedrag aan zorgtoeslag kan in 2015 oplopen tot 936 euro! Het is dus zeker de moeite om zorgtoeslag aan te vragen.

In 2015 is de maximale zorgtoeslag voor een alleenstaande 78 euro per maand. In 2016 gaan de zorgpremies omhoog. De zorgtoeslag 2016 gaat naar alle waarschijnlijkheid 84 euro per maand bedragen. Voor een alleenstaande komt dit neer op 1.013 euro per jaar. Heeft u een toeslagpartner dan wordt dit bedrag verhoogd tot maar liefst 1.935 euro per jaar.

Voorwaarden Zorgtoeslag
Aan de zorgtoeslag zijn de volgende voorwaarden verbonden:

• U bent 18 jaar of ouder
• U heeft een zorgverzekering bij een Nederlandse zorgverzekeraar
• Uw inkomen is niet te hoog.
• Uw eigen vermogen is niet te hoog
• U hebt de Nederlandse nationaliteit, of een geldige verblijfsvergunning.

Inkomensgrens Zorgtoeslag
Voor het aanvragen van zorgtoeslag is het belangrijk te weten of u wel- of geen toeslagpartner heeft. Indien u volgens de belastingdienst een toeslagpartner heeft, telt het inkomen van u beiden mee voor de berekening van de hoogte van uw zorgtoeslag.

Indien u geen toeslagpartner heeft, komt u tot een maximaal inkomen van € 26.136 in aanmerking voor zorgtoeslag. Wel is het zo dat naar mate uw inkomen hoger wordt, het bedrag dat u aan zorgtoeslag kan ontvangen afneemt. Heeft u wel een toeslagpartner, dan krijgen u en uw partner tot een maximaal gezamenlijk inkomen van € 32.655 zorgtoeslag.

U dient er rekening mee te houden dat wanneer u in een jaar onverwachts toch over deze inkomensgrens heen gaat, u het te veel ontvangen bedrag aan zorgtoeslag terug moet betalen aan de Belastingdienst. U kunt er, indien uw inkomen dicht tegen deze grens zit, voor kiezen de zorgtoeslag achteraf aan te vragen. Zo kunt u voor 2014 nog tot 1 september 2015 zorgtoeslag aanvragen. Op deze manier voorkomt u dat u de ontvangen toeslagen terug moet betalen aan de belastingdienst.

Ik wil een wijziging doorgeven voor de zorgtoeslag
Je zorgtoeslag is gebaseerd op de gegevens die de Belastingdienst van jou heeft. Verandert er iets in jouw situatie? Geef dit dan direct door. Je krijgt dan altijd het juiste toeslagbedrag. Zo voorkom je dat je te weinig toeslag krijgt of dat je later moet terugbetalen.

Wijzigingen voor de zorgtoeslag kun je doorgeven via de website van de Belastingdienst door in te loggen op de pagina “Mijn toeslagen“. Hiervoor heb je een DigiD nodig.

Het kan natuurlijk altijd voorkomen dat je niet tevreden bent over je huidige zorgverzekeraar. Zo kan het zijn dat je het niet eens bent met een besluit van je zorgverzekeraar, dat je het gevoel hebt te zijn misleid of dat de zorgverzekeraar weigert iets te vergoeden. Wanneer je meer wilt weten over de rechten die jij hebt als verzekerde, of als je een klacht wilt indienen, dan kun je bij drie organisaties terecht, namelijk:

• Jouw zorgverzekeraar
• Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ)
• De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)

De zorgverzekeraar
Klanten behoren klachten als eerst in dienen bij de zorgverzekeraar. Op deze manier is de zorgverzekeraar op de hoogte van de klacht en krijgt deze de kans om een eventueel standpunt te heroverwegen. Pas als beide partijen er samen niet uitkomen, kan de klacht worden neergelegd bij de SKGZ.

SKGZ
De SKGZ is het juiste adres als je een probleem hebt met je zorgverzekeraar, maar samen niet tot een oplossing kunt komen. Alle Nederlandse zorgverzekeraars zijn bij deze stichting aangesloten. Voordat je de SKGZ benadert, is het wel van belang dat je eerst hebt geprobeerd het probleem zelf op te lossen, middels een schriftelijke brief naar de zorgverzekeraar en een reactie van de zorgverzekeraar over de klacht.

De SKGZ heeft twee organen die kunnen worden ingeschakeld:

• Ombudsman: als de zorgverzekeraar en jij lijnrecht tegenover elkaar blijven staan, dan kan de Ombudsman Zorgverzekeringen van de SKGZ je verder helpen, door te bemiddelen.
• Geschillencommissie: biedt de bemiddeling met de Ombudsman ook niet de gewenste oplossing voor beide partijen, dan is de Geschillencommissie de volgende stap. Deze commissie geeft een zogeheten bindend advies. Dit houdt in dat zij een besluit nemen waar beide partijen zich aan moeten houden. Je moet wel klachtgeld betalen als je je klacht bij de geschillencommissie neerlegt. De kosten hiervoor bedragen eenmalig 37 euro (2014).

Na de uitspraak van de geschillencommissie kunnen beide partijen nog naar de rechter. Deze zal het besluit van de geschillencommissie echter enkel formeel toetsen.

Je kunt de SKGZ schriftelijk benaderen (Postbus 291, 3700 AG Zeist). Telefonisch is de SKGZ bereikbaar onder nummer 088 900 6900 en via de mail, info@skgz.nl.

NZa

De NZa heeft een speciale informatielijn (Meldpunt Nederlandse Zorgautoriteit) die je kunt bellen met al je vragen over de acceptatieplicht van zorgverzekeraars, de rechtmatigheid van polisvoorwaarden, de rechtmatigheid van declaraties, de informatievoorziening door de zorgverzekeraar en over de tarieven en facturen van zorgaanbieders als specialisten, tandartsen en huisartsen.

Deze speciale informatielijn is iedere werkdag tussen 09.00 en 14.00 geopend, en bereikbaar onder telefoonnummer 0900 770 70 70 (0,05 ct per minuut). Ben je niet in de gelegenheid binnen deze tijden te bellen, of voel je je ongemakkelijk tijdens een dergelijk telefoongesprek? Dan kun je de NZa ook mailen, via informatielijn@nza.nl.

In Nederland wordt je bij je geboorte bij één van je ouders of verzorgers bijgeschreven op de zorgverzekering, zonder dat hier premie voor moet worden betaald. De zorgverzekering voor kinderen tot 18 jaar is dus ‘gratis’. Ook betaal je geen eigen risico en heb je een iets ruimere basisdekking.

18 jaar
Als je 18 jaar wordt verandert er iets. Je wordt premie-plichtig en krijgt te maken met het verplichte eigen risico. Het is dan ook mogelijk om zelf een zorgverzekering af te sluiten. Er kan in overleg met je ouders ook besloten worden dat jouw huidige verzekering blijft doorlopen en dat één van je ouders verzekeringnemer blijft. Wel betaal je dus zelf (of je ouders/verzorgers) premie en eigen risico (indien van toepassing). Verder heb je mogelijk recht op zorgtoeslag.

Zelf kiezen
Als je zelf wenst om een zorgverzekering af te sluiten ben je niet verplicht om dit te doen bij dezelfde zorgverzekeraar als waar je al die jaren als kind ingeschreven hebt gestaan. Je mag zelf kiezen bij welke zorgverzekeraar je de zorgverzekering wilt afsluiten. Uiteraard mag je ook kiezen of je alleen een basisverzekering wilt of ook een bepaalde aanvullende verzekering. Je zorgverzekering gaat in vanaf de eerste dag van de maand na de maand waarin je 18 jaar bent geworden.

Collectieve zorgverzekering
De zorgverzekering voor groepen (collectieven) kan heel aantrekkelijk zijn. In de meeste gevallen krijg je een behoorlijke korting op de maandpremie wanneer je tot een bepaalde groep behoort. Vaak weet je niet of je tot een bepaalde groep behoort, en daarom is het goed hier eens navraag naar te doen. Je kunt vragen of je bij een bepaalde voordeelgroep hoort bij onder meer je werkgever, de gemeente waarin je woont, je studentenvereniging of de sportclub.

Jongerenverzekering
Een jongerenverzekering is in de meeste gevallen ook aanzienlijk goedkoper dan de gewone zorgverzekering. Dit heeft vooral te maken met het feit dat zorgverzekeraars er vanuit gaan dat jongeren over het algemeen relatief gezond zijn en dus niet veel zorgkosten maken. Er hoeft minder te worden vergoed, en dat betekent dat de maandpremie lager ligt. De speciale pakketten voor jongeren zijn vaak afgestemd op wat jongvolwassenen belangrijk vinden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan kosten voor tandheelkunde of contactlenzen en brillen. Bij de meeste zorgverzekeraars mag je tot je dertigste verjaardag gebruik maken van het pakket voor jongeren. Hierna is het nodig een reguliere zorgverzekering voor volwassenen af te sluiten. Bekijk op deze pagina bijvoorbeeld informatie over zorgverzekeringen voor studenten.

Internetverzekering
Nog relatief nieuw is de zogenoemde internetverzekering. Hierbij gaat het om zorgverzekeraars die uitsluitend via internet werken. Dit betekent dat al het contact via het internet verloopt, dat je de facturen voor de maandpremies digitaal ontvangt en ook je declaraties zelf via het internet dient in te dienen. Doordat deze zorgverzekeraars minder kosten kwijt zijn aan onder meer telefoonverkeer, papier en andere kantoorbenodigdheden, ben je hier vaak aanzienlijk goedkoper uit. Uiteraard is het alleen aan te raden te kiezen voor een online zorgverzekering als je altijd de beschikking over internet hebt.

In Nederland mag je maar eenmaal per jaar veranderen van zorgverzekering. Het is dan nodig je oude zorgverzekering op te zeggen voor 1 januari en een nieuwe zorgverzekering af te sluiten voor 31 januari. Er kan ook gebruik worden gemaakt van de overstapservice, maar dan moet je wel voor 1 januari van het nieuwe verzekeringsjaar overstappen. Omdat deze regels voor iedereen gelden, kan het in de maanden december en januari soms erg druk zijn bij de klantenservice en administratieve afdeling bij zorgverzekeraars. Zo hebben zij veel nieuwe aanvragen, opzeggingen en overnames te behandelen. Hierdoor kan het voorkomen dat er een premie wordt afgeschreven bij iemand die de zorgverzekering heeft opgezegd.

Wat kan je doen?

Je kunt twee dingen doen wanneer er onterecht premie wordt afgeschreven:

• Heb je je oude zorgverzekering op tijd opgezegd en heb je al een nieuwe zorgverzekering afgesloten? Dan gaat je nieuwe zorgverzekering met terugwerkende kracht in vanaf 1 januari. De premie die onterecht nog bij je oude zorgverzekering terecht is gekomen, wordt dan automatisch verrekend. Je krijgt dit bedrag dan binnen enkele weken teruggestort op je bankrekening zodra je oude zorgverzekeraar alle opzeggingen heeft geregeld en de administratie op orde heeft gebracht. Iedereen die dan nog onterecht premie heeft betaald, krijgt je dit vanzelf terug. In dit geval hoef je dus eigenlijk helemaal niets te doen.
  
  
• Het kan natuurlijk zijn dat je het geld echt nodig hebt. Dat is niet vreemd in deze tijd en de premie ligt in de meeste gevallen toch minimaal rond de honderd euro. Kun je echt niet weken wachten tot je de onterecht betaalde premie terug krijgt? Dan kun je contact opnemen met je bank om het geïncasseerde bedrag te laten terugboeken. In dit geval laat je de incasso-opdracht ongeldig verklaren en haalt de bank het geld voor je terug bij de zorgverzekering. In de meeste gevallen heb je het geld dan binnen twee werkdagen terug op je rekening. Je kunt naar de bank toegaan om de incasso terug te laten vorderen, maar telefonisch is ook toegestaan. Steeds meer banken bieden tegenwoordig ook via internetbankieren de optie om een incassobedrag terug te laten boeken.

Zorgpremie 2016
De inhoud van de basisverzekering voor de zorg is bij alle verzekeraars over het algemeen gelijk, maar de hoogte van de premie voor een basisverzekering kan behoorlijk verschillen. De zorgpremies zullen naar verwachting van het kabinet in 2016 maandelijks €7 meer bedragen. Dit komt neer op €84 aan extra premiekosten op jaarbasis.

Eigen risico
Het eigen risico zal in 2016 gaan stijgen van €375 naar €385. Hiermee groeit dit bedrag mee met de inflatie.

Zorgtoeslag
De zorgtoeslag stijgt mee met de premieverhoging en neemt toe met €6 per maand.

Wijzigingen basisverzekering 2016
Minister Schippers (VWS) haalt in 2016 geen behandelingen uit het basispakket. Wel wordt de basisverzekering uitgebreid met enkele behandelingen.

Let op: Een voorwaardelijke toelating betekent dat deze zorg nog niet aan de eisen voldoet, maar voorwaardelijk wordt toegelaten om de effectiviteit te kunnen testen en eventueel later definitief kan worden opgenomen.

Toegelaten tot de basisverzekering 2016:

• Prenatale chirurgie: Het opereren van foetussen met een open ruggetje – nu enkel nog in Leuven – zal vergoed worden.
• Prenatale screening: In Nederland geldt dat de Niet-Invasieve Prenatale Test (NIPT) alleen uitgevoerd en vergoed wordt na een positieve uitslag op een combinatietest. Vrouwen die in het buitenland op eigen kosten een NIPT uit laten voeren komen momenteel niet in aanmerking voor vergoeding van invasieve vervolgtesten. Het is echter niet wenselijk om vrouwen na een positieve uitslag op de NIPT uit te sluiten van invasief vervolgonderzoek, zoals een vlokkentest of vruchtwaterpunctie. Per 1 januari zal hier een wijziging in komen.
• Behandeling tegen chronische hepatititis C: de geneesmiddelen Viekirax en Exviera – 2 middelen tegen chronische hepatitis C – worden al vanaf 1 oktober vanuit het basispakket vergoed.

Voorwaardelijk toegelaten tot de basisverzekering 2016:

• Een medicijn tegen de auto-immuunziekte SLE (vanaf 1 juli 2015).
• Een behandeling voor patiënten met een uitgezaaid melanoom (vanaf 1 juli 2015).
• Autologe Vettransplantatie (AFT) bij borstreconstructie, waarbij eigen vetcellen naar de borst getransplanteerd worden.
• PTED: een behandeling bij rughernia.

Kandidaten voor voorwaardelijke toelating in 2016:

• Een behandeling voor onbehandelbare chronische clusterhoofdpijn.
• Een behandeling voor patiënten met de BRCA1-gen (erfelijke vorm van borstkanker).
• Een behandeling voor patiënten met maagkanker en uitzaaiingen in het buikvlies en/of buikvocht.

Nederland kent in totaal negen zorgverzekeraars (concerns) die meerdere labels (merken) hebben. Van iedereen die verplicht is een zorgverzekering af te sluiten, is maar liefst 89 procent verzekerd bij vier van de negen concerns. De vier grootste zijn Achmea, VGZ, CZ en Menzis.

Achmea
Achmea is op dit moment marktleider met 5,5 miljoen verzekerden. Hieronder vind je de labels die zijn verbonden aan het concern:

• Agis (vanaf 2015 verder als Zilveren Kruis)
• Avéro Achmea
• De Friesland Zorgverzekeraar
• Pro Life
• FBTO
• Ik!
• Interpolis
• Kiemer
• Nedasco *
• OZF Achmea
• Pro Life
• TakeCareNow! (vanaf 2015 verder als Zilveren Kruis)
• Turien & Co (Avéro) *
• YouCare
• Ziezo (Zilveren Kruis)
• Zilveren Kruis Achmea

VGZ
VGZ heeft iets meer dan 4 miljoen Nederlanders verzekerd met een zorgverzekering. De labels die onder VGZ vallen zijn:

• Aevitae *
• Bewuzt
• Besured
• De Goudse
• IAK
• IZA Cura
• IZA Zorgverzekeraar
• IZZ Zorgverzekeraar
• Promovendum
• National Acedemic
• Turien & Co (VGZ) *
• Univé
• ZEKUR
• VGZ
• Zorgverzekeraar UMC

CZ
CZ heeft 3,4 miljoen verzekerden die ondergebracht zijn bij de volgende labels:

• CZ
• CZdirect
• Delta Lloyd
• OHRA

Menzis
Menzis heeft ruim 2 miljoen mensen die zijn verzekerd bij een van de onderstaande merken:

• Anderzorg
• Azivo
• Hema
• Menzis
• PMA

Dan wordt de overige elf procent van de markt onderverdeeld bij vijf concerns.

DSW

• DSW
• Stad Holland
• inTwente

ONVZ

• ONVZ
• PNOzorg
• VvAA

Zorg en Zekerheid

• AZVZ
• Zorg en Zekerheid

ASR

• De Amersfoortse
• Ditzo

ENO

• Energiek
• Salland
• Salland Direct

* Volmachten zijn zelfstandig, maar wel verbonden aan een zorgverzekeraar.

Gaat jouw zoon of dochter studeren en is hij of zij 18 jaar of ouder? Dan dient er premie betaald te worden voor de basisverzekering en eventuele aanvullende verzekeringen waar gebruik van wordt gemaakt. Ook is het kind vanaf het moment dat hij/zij 18 wordt zelf verantwoordelijk voor zijn/haar eigen zorgverzekering. Hoewel kinderen vanaf de leeftijd van 18 jaar verantwoordelijk zijn voor hun eigen zorgverzekering, betekent dit niet dat zij per definitie zelfstandig een verzekering hoeven af te sluiten. Eén van de ouders of voogd kan de verzekeringsnemer blijven en de premie voor het kind blijven betalen. Let wel, voor het kind moet meestal dezelfde premie worden betaald als voor de ouder, omdat ze beiden over hetzelfde pakket beschikken. Het is uiteraard wel mogelijk om de dekking aan te passen of over te stappen, waarbij de zorgpremie en aanvullende dekking lager uitvallen.

Studenten zorgverzekering
Studenten hebben over het algemeen minder of een andere behoefte aan aanvullende zorg dan hun ouder(s). Veel studenten hebben zelf genoeg aan de dekking van de basisverzekering. Veel zorgverzekeraars bieden daarom speciale studentenzorgverzekeringen- en pakketten aan met gemiddeld lagere premies en interessante vergoedingen voor jongeren, zoals anticonceptie, condooms, fysiotherapie, vaccinaties voor reizen en sportmedisch advies.

Eigen risico
Voor studenten die weinig tot geen gebruik maken van zorg kan het aantrekkelijk zijn het eigen risico vrijwillig te verhogen. Het verplichte eigen risico bedraagt 385 euro (2016) en kan worden verhoogd met maximaal 500 euro aan vrijwillig eigen risico. Dit kan al snel resulteren in een korting van 15 tot 25 euro per maand, afhankelijk van de zorgverzekeraar. Het vrijwillig verhogen van het eigen risico is echter niet in alle situaties voordelig. Op deze pagina lees je meer over het wel of niet verhogen van het eigen risico.

Studie of stage in het buitenland
Als jouw kind een studie of stage gaat doen in het buitenland dan kan dit consequenties hebben op zijn/haar zorgverzekering. Bij betaald werk of een stage met een stagevergoeding is uw zoon of dochter namelijk niet langer verzekeringsplichtig in Nederland. Verder kan een reisverzekering of aanvullende verzekering met dekking voor reisvaccinaties handig zijn als extra stukje dekking.

Het is mogelijk om enkele tientallen euro’s te besparen op je zorgverzekering door het wettelijke verplichte eigen risico te verhogen met een bepaald bedrag. Dit bedrag noemt men het ‘vrijwillige’ eigen risico. Het is een optie waar je voor kunt kiezen. Het eigen risico moet men overigens niet verwarren met de eigen bijdrage. Het vrijwillig verhogen van het eigen risico heeft een voordeel en een nadeel.

Voordeel

• Lagere kosten: je kan bij sommige verzekeraars flink besparen op de zorgpremie, tot wel 25 euro per maand als je het eigen risico met 500 euro verhoogt.

Nadeel

• Meer risico op hogere kosten: je bent duurder uit als je onverhoopt wat overkomt en in het ziekenhuis wordt opgenomen. Ook als je bijvoorbeeld (dure) medicijnen gebruikt of een dure behandeling of operatie moet ondergaan, is je volledige eigen risico al snel verbruikt. Het verhogen van je eigen risico betekent dan dat je vaak in één keer een flinke rekening van het eigen risico moet betalen.

Het blijft een afweging
Natuurlijk is het lastig om in te schatten hoeveel zorgkosten je in een bepaald jaar gaat maken. Een ongeluk, een onverwachte opname in het ziekenhuis of het slikken van dure medicijn zorgt er al snel voor dat het eigen risico helemaal wordt verbruikt. Het vrijwillig verhogen van het eigen risico blijft daarom een gok. Het kan goed uitpakken, maar je zorgkosten kunnen ook flink toenemen.

Voor zorg die vanuit de basis zorgverzekering wordt gedekt, betaal je in sommige gevallen een zogenaamde eigen bijdrage. Wat is deze eigen bijdrage precies en wanneer dien je een eigen bijdrage te betalen?

Wat is de eigen bijdrage?
De eigen bijdrage zorgverzekering is van toepassing op een aantal zorgvormen vanuit het basispakket. Welke dat zijn lees je hieronder. Voor specifieke zorgvormen betaal je dus een bepaald deel van de gemaakte kosten uit eigen zak. Vervolgens zal er in veel gevallen ook een eigen risico moeten worden betaald alvorens de zorgverzekeraar het resterende deel van de afgenomen zorg zal vergoeden. Het is echter wel belangrijk dat de eigen bijdrage niet verward wordt met het eigen risico.

Voor welke zorgvormen betaal je een eigen bijdrage?
Voor de onderstaande zorgvormen betaal je een wettelijke eigen bijdrage. Dit zijn allen zorgvormen die vallen onder de dekking van de basisverzekering.

Let op! De onderstaande eigen bijdragen zijn van toepassing op 2016.

Als verzekerde heb je te maken met een wettelijk verplicht eigen risico voor de zorgverzekering. Dit bedrag – wat ieder jaar wordt vastgesteld door de overheid – zal door de verzekerde eerst uit eigen zak betaald moeten worden voordat hij/zij recht heeft op vergoeding van de verstrekkingen die staan in het basispakket. Het eigen risico is ingevoerd, zodat mensen bewuster om gaan met zorg en niet voor ieder pijntje direct naar de dokter gaan, maar ook om de totale Nederlandse zorguitgaven beheersbaar te maken. Er zijn een aantal zorgvormen die niet onder het eigen risico vallen. Hieronder een volledig overzicht.

Zorg die niet onder het eigen risico valt
Niet alle zorg valt onder het eigen risico. Je betaalt geen eigen risico voor:

• De huisarts (voorgeschreven medicijnen en bloedonderzoeken zijn niet uitgesloten van het eigen risico)
• Verloskundige zorg en kraamzorg (let op de eigen bijdrage voor kraamzorg en de ziekenhuisbevalling zonder medische noodzaak)
• Hulpmiddelen in bruikleen
• Zorg voor jongeren onder de 18 jaar
• Zorg die vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) of Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) wordt vergoed
• Zorg die door de aanvullende verzekering vergoedt, bijvoorbeeld alternatieve geneeswijzen of tandheelkundige zorg.

Ook sommige nationale bevolkingsonderzoeken en inentingen zijn uitgesloten van het eigen risico. Hieronder volgt een korte uitleg van het eigen risico van de zorgverzekering.

Het eigen risico bedraagt 375 euro in 2015. Dit is een kleine verhoging ten opzichte van 2014, toen het eigen risico 360 bedroeg. Begin van 2013 steeg het eigen risico nog fors van 220 naar 350 euro. Eventuele plannen om het eigen risico inkomensafhankelijk te maken zijn inmiddels definitief van tafel.

Eigen risico verhogen
375 euro aan eigen risico is het minimale wettelijke bedrag waar iedere verzekerde mee te maken krijgt. Het is echter wel mogelijk om het eigen risico met stapjes van 100 euro, tot maximaal 500 euro, vrijwillig verhogen (tot 875 euro). Wanneer je hiervoor kiest ontvang je een korting op de zorgpremie. De hoogte van de korting is afhankelijk van de zorgverzekeraar, maar dit kan oplopen tot 25 euro per maand. Het nadeel is wel dat je veel meer uit eigen zak moet betalen, voordat je recht hebt op vergoeding van zorg die valt onder de basisverzekering. Het vrijwillig verhogen van het eigen risico is daarom vooral in trek bij jongere, gezonde mensen die over het algemeen weinig gebruik maken van zorg.

Sinds 1 april 2014 is het CVZ van naam veranderd naar Zorginstituut Nederland. Het huidige takenpakket van het CVZ wordt met de nieuwe naam uitgebreid. Zo is het instituut nu ook verantwoordelijk om de zorgkwaliteit te gaan stimuleren en verzekerden hiervan op de hoogte houden. Ook zal het advies gaan geven aan het ministerie van Volksgezondheid over innovatie en vernieuwingen in de zorg.

Telefoonnummers Zorginstituut Nederland (voormalig CVZ):

• Regeling wanbetalers: 0900 – 0289
• Regeling onverzekerden: 0900 – 1485
• Verdragsrecht / Buitenland: +31 (0)10 428 9551

Aanmelding bij Zorginstituut Nederland
Je kunt bij het Zorginstituut Nederland worden aangemeld door je zorgverzekeraar wanneer je een betaalachterstand van minimaal zes maandpremies hebt opgebouwd. Zodra je wordt aangemeld zal dit enkele gevolgen hebben, namelijk:

• Je betaalt de maandelijkse premie niet langer aan de zorgverzekeraar, maar aan het Zorginstituut.
• Je blijft wel verzekerd bij je huidige zorgverzekeraar, maar de betalingen verlopen, tot de volledige schuld is voldaan, via het Zorginstituut.
• De verzekerde betaald een bestuursrechtelijke premie aan Zorginstituut. Deze ligt op 152,53 euro per maand (in 2015). Deze premie is dus een stuk hoger dan normaliter het geval is. Je lost met deze extra premie echter niets af aan de betalingsachterstand bij je zorgverzekeraar.
• Voordat deze achterstand volledig is opgelost, kun je niet terug naar de reguliere maandpremie. Je betaalt pas weer aan je eigen zorgverzekeraar wanneer alle openstaande schuld is weggewerkt.

Betalingsachterstand bij onvoldoende financiële middelen
Wanneer je een betalingsachterstand hebt opgebouwd bij je zorgverzekering, maar je geen financiële middelen hebt om de schuld af te lossen, kan het Zorginstituut besluiten het maandbedrag van je inkomen of uitkering te laten aftrekken. Je werkgever, de uitkeringsinstantie of het pensioenfonds mindert dan het maandelijkse premie-bedrag op het inkomen en betaalt deze aan het Zorginstituut tot de schuld is afgelost en de aanmelding is opgeheven. Het Zorginstituut neemt hierover ook contact op met je werkgever, uitkeringsinstantie of pensioenfonds.

Als je zelf het bedrag, of het restbedrag, moet betalen aan het Zorginstituut, dan ontvang je hiervoor een acceptgiro van het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB). Zolang je bent aangemeld bij het Zorginstituut, heb je geen beschikking over een aanvullende verzekering. Als je deze had wel bij je normale zorgverzekering, dan komt deze te vervallen.

Men kent in Nederland twee soorten eigen bijdrages voor zorg, namelijk de inkomensafhankelijke bijdrage voor de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de inkomensafhankelijke premie voor de AWBZ (tegenwoordig Wlz-premie), voor de langdurige zorg.

Bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw)
De inkomensafhankelijke bijdrage is een verplichte bijdrage over je inkomsten. Deze bijdrage kan ieder jaar iets verschillen en is voor werknemers (in 2016) 6,75 procent van het totaal belastbaar inkomen, ongeacht je leeftijd. Dat is 0,2 procent minder dan in 2015. Wanneer je voor een werkgever werkt, in loondienst, dan wordt het betreffende bedrag door je werkgever ingehouden.

Ben je niet in loondienst? Dan betekent dit niet dat je geen inkomensafhankelijke bijdrage hoeft te betalen. Iedere bron van inkomsten telt namelijk mee voor het bepalen van de hoogte van deze bijdrage. Je betaalt de inkomensafhankelijke bijdrage dus niet alleen over belastbaar loon uit loondienst, maar ook over bepaalde periodieke uitkeringen, resultaat uit overige werkzaamheden en winst uit onderneming. Voor zelfstandigen, AOW’ers, ondernemers en pensioengerechtigden geldt een percentage van 4,85 procent (2015). In 2016 stijgt dit percentage naar 5,5 procent.

De inkomensafhankelijke bijdrage wordt per persoon berekend. Er is wel een maximaal bedrag vastgesteld waarover de inkomensafhankelijke bijdrage wordt berekend. De maximumbijdrage bedraagt 2.520 euro (2015). Voor mensen in loondienst geldt een maximumbijdrage-inkomen, namelijk 51.976 euro in 2015. De grensbedragen voor 2016 zijn nog niet bekend, daarover wordt later meer duidelijk.

Bijdrage Wet langdurige zorg (Wlz)
Er wordt ook een premie (eigen bijdrage) gevraagd voor zorg uit de Wet langdurige zorg (voormalige AWBZ). Deze premie is gelijk aan 9,65 procent van het belastbaar inkomen met een maximum van 33.589 euro (2015). In 2016 blijft het percentage voor de Wlz-premie steken op 9,65 procent.

De Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) was een financiële tegemoetkoming voor chronisch zieken, arbeidsongeschikten, gehandicapten en ouderen. Deze tegemoetkoming was bedoeld om extra kosten die moeten worden gemaakt wegens ziekte te dekken. Deze algemene tegemoetkoming is echter inmiddels afgeschaft. Het is ook niet meer mogelijk om een aanvraag in te dienen voor de Wtcg 2009 tot en met 2012.

Waarom bestaat de tegemoetkoming niet langer?
De tegemoetkoming is vervallen omdat chronisch zieken en gehandicapten in sommige gevallen geen extra kosten hadden, maar wel een tegemoetkoming kregen. Het geld voor de tegemoetkoming wordt daarom op een andere, effectievere manier besteed, zie hieronder.

Wmo en bijzondere bijstand
De gemeente biedt tegenwoordig ondersteuning op maat via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en/of de bijzondere bijstand. Daarvoor is extra geld voor vrijgemaakt.

Zijn er andere tegemoetkomingen voor chronisch zieken en mensen met een beperking?
Ja, er zijn nog altijd twee regelingen in het kader van financiële compensatie, namelijk:

• Fiscale aftrek voor specifieke zorgkosten
• Tegemoetkoming voor arbeidsongeschikten. Dit is vastgelegd in de WAO, WIA en Wajong. Het UWV voert deze tegemoetkoming uit.

Zorgverlening
Bij een naturaverzekering kan je naar een zorgverlener (bijvoorbeeld ziekenhuis of apotheek) gaan waarmee de verzekeraar een contract heeft. Bij een restitutieverzekering kan je naar een zorgverlener van jouw eigen keuze gaan.

Declaraties
De rekening van de zorgverlener wordt bij een naturaverzekering rechtstreeks door de zorgverlener bij de zorgverzekeraar ingediend, terwijl je bij een restitutieverzekering vaak de rekeningen eerst zelf krijgt en dan doorstuurt naar je zorgverzekeraar. Dit is voor de restitutieverzekering afhankelijk van de afspraken tussen de zorgverlener en je zorgverzekeraar. Je kunt voordat je naar een zorgverlener gaat navragen hoe de rekeningen worden vergoed.

Premie
Daarnaast is het zo dat de premie van een naturaverzekering meestal lager is dan van een restitutieverzekering. Dit komt omdat zorgverzekeraars doorgaans afspraken maken met zorgverleners, als er een contract is met de zorgverlener waar jij naar toe gaat dan kost jouw behandeling minder voor de zorgverzekeraar. Bij een naturapolis wordt verwacht dat je naar een gecontracteerde zorgverlener gaat, bij een restitutieverzekering omdat er dan geen prijsafspraken gemaakt zijn.